تهران - اقدسیه - خیابان گلزار (ولیعصر ) - کوچه رضاییان - پلاک 8
  • تلفن تماس 021-26755506

  • آدرس ایمیل

راهنمای تاب ‌آوری | مهارت تاب آوری و تحمل سختی | مقاله تاب آوری

مهارت تاب آوری

مهارت تاب آوری و تحمل سختی | راهنمای تاب آوری

 

 

 

 

  • تاب ‌آوری چیست؟
  • مهارت تاب آوری و تحمل سختی
  • شما تا چه اندازه تاب ‌آور هستید؟
  • پرسش‌نامه مهارت تاب آوری و تحمل سختی
  • تفسیر نتایج پرسشنامه مهارت تاب آوری

 

تاب ‌آوری چیست؟  شما تا چه اندازه تاب ‌آور هستید؟

مهارت تاب آوری و تحمل سختی چیست؟

 

«آیا در هنگام طوفان درختان را دیده‌اید،

آنگاه که به خود می‌پیچند و خم می‌شوند،

برف‌ها بر روی شاخه‌هایشان سنگینی می‌کند،

تا بدان جا که شاخه‌هایشان در مقابل زمین سر تعظیم فرو می‌آورند،

اما به ندرت می‌شکنند،

و به محض فروکش کردن طوفان و آب شدن

برف‌ها به‌تدریج استوارتر از گذشته بر می‌خیزند»

 

شما چگونه به مشکلاتی که غیرقابل پیش‌بینی هستند واکنش نشان می‌دهید؟ افرادی که مهارت تاب آوری دارند ، شخصیتی مقاوم در مقابل استرس دارند و درس‌های ارزشمندی از تجارب سخت زندگی خود می‌گیرند. آن‌ها در موقعیت‌ها پر استرس و آسیب‌زا احساس می‌کنند که می‌توانند راه مناسبی را برای حل مشکلات خود پیدا کنند.

به خود متکی هستند و واکنشی یادگیرانه – مقابله‌ای در موقعیت‌های دشوار از خود نشان می‌دهند در حالی که افرادی که تاب‌آوری ضعیفی دارند واکنشی سرزنش‌کننده – قربانی‌شونده در چنین موقعیت‌ها از خود نشان می‌دهند.

شاید بهتر باشد قبل از اینکه بیشتر در مورد تاب‌آوری بدانیم این تست را تکمیل کنیم و سعی کنیم به شیوه‌ای واقع‌بینانه خود را ارزیابی کنیم تا بدانید که تا چه اندازه تاب ‌آور هستید و میتوانند سختی ها را تحمل کنند.

وضعیت تاب ‌آوری خود را در یک مقیاس پنج درجه‌ای (۱ = بسیار کم تا ۵ = بسیار زیاد) ارزیابی کنید و سپس نمرات خود را جمع زده و به قسمت تفسیر توجه کنید تا بدانید که چه وضعیتی دارید.

 

۱- در یک بحران یا موقعیت آشفته، می‌توانم خود را آرام کنم و بر انجام کارهای مفید تمرکز کنم.( مهارت تاب آوری )

 

۲- من معمولاً خوش‌بین هستم، مشکلات را به عنوان چیزی گذرا می‌بینم و انتظار دارم که بر آن‌ها غلبه کنم.

 

۳- من می‌توانم سطوح بالایی از ابهام و نامشخص بودن را در یک موقعیت تحمل کنم.

 

۴- من سریعاً با تحولات و تغییرات جدید سازگار می‌شوم و وقتی که مشکلاتی برایم پیش می‌آید به خوبی به حالت اول بر می‌گردم.

 

۵- من بازی گوش هستم، در موقعیت‌های سخت و دشوار از حس شوخ‌طبعی استفاده می‌کنم و می‌توانم بخندم.

۶- من پس از فقدان‌ها و ضربه‌ها زندگی می‌توانم به لحاظ هیجانی بهبود یابم. دوستانی دارم که می‌توانم با آن‌ها صحبت کنم. می‌توانم احساساتم را برای دیگران بیان کنم و درخواست کمک کنم. احساس خشم، فقدان و ناامیدی من خیلی طول نمی‌کشد.

 

۷- من احساس اعتماد به نفس می‌کنم، خودم را تحسین می‌کنم و مفهوم درستی از اینکه چه کسی هستم دارم.

 

۸- من کنجکاو هستم، سؤال می‌پرسم، می‌خواهم بدانم که چیزها چطور کار می‌کنند و دوست دارم راه‌های جدیدی برای انجام دادن کارها پیدا کنم.

 

۹- من درس‌های ارزشمندی از تجارب خود و از تجارب دیگران یاد می‌گیرم.

 

۱۰- من توانایی حل مسئله خوبی دارم، می‌توانم از منطق تحلیلی استفاده کنم، خلاق باشم یا از درک تجربی استفاده کنم.

 

۱۱- من می‌توانم امور را خوب پیش ببرم، اغلب می‌خواهم گروه یا پروژه را هدایت کنم.

 

۱۲- من بسیار منعطف هستم، با تناقض‌های پیچیده‌ام احساس راحتی می‌کنم، من هم خوش‌بین و هم‌ بدبین، هم خودخواهم و هم خودخواه نیستم، در عین اینکه اعتماد می‌کنم محتاط هستم و مسائلی از این قبیل…

 

۱۳- من همیشه خودم هستم، اما در موقعیت‌های مختلف متفاوت رفتار می‌کنم.

 

۱۴- من ترجیح می‌دهم که بدون یک نسخه معین کار کنم. من زمانی اثربخش‌تر هستم، که در انجام آنچه که فکر می‌کنم در آن موقعیت بهترین است آزاد باشم.

 

۱۵- من مردم را می‌شناسم و به شهود خود اعتماد می‌کنم.

 

۱۶- من شنونده خوبی هستم و به خوبی می‌توانم با دیگران همدلی کنم.

 

۱۷- من درباره دیگران غیرقضاوتی برخورد می‌کنم و با افرادی که سبک‌های شخصیتی مختلفی دارند سازگار هستم.

 

۱۸- من بسیار با ثبات هستم. من زمان سختی و دشواری را به‌خوبی پشت سر می‌گذارم. من روحی مستقل در زیر شیوه مشارکتی‌ام در کار کردن با دیگران دارم.

 

۱۹- تجارب سخت مرا قوی‌تر و بهتر کرده‌اند.

 

۲۰- من بدشانسی را تبدیل به خوش‌شانسی کرده‌ام و مزایایی در تجارب بد یافته‌ام.

مهارت تاب آوری

 

نمره‌گذاری:

۸۰ و یا بیشتر = بسیار تاب‌آور

۶۵ تا ۸۰ = بهتر از غالب افراد

۵۰ تا ۶۵ = پایین اما مناسب

۴۰ تا ۶۵ = شما در تلاش و تقلا هستید

۴۰ و یا کمتر = کمک بخواهید

 

مهارت تاب آوری

 

تفسیر پرسشنامه مهارت تاب آوری

 

در طی ۳۰ سال پژوهش در مورد ماهیت درونی بازماندگان حوادث سخت درک واضحی از تاب‌آوری انسان و چگونگی تحول آن به‌دست آمده است. افراد تاب‌آور دارای ویژگی‌های مشابه زیادی هستند. این ویژگی‌ها را برای شما نام برده و سپس توضیح می‌دهیم و آنگاه از شما می‌خواهیم تا اگر تجربه‌ای مشابه داشته‌اید آن را بیان کنید.

به خاطر داشته باشید که آنچه در اینجا ذکر می‌کنیم تنها بخشی از ویژگی‌های افراد تاب‌آور است. شما ممکن است دارای ویژگی‌هایی از تاب‌آوری باشید که در اینجا ذکر نشده‌اند.

بازیگوشی و کنجکاوی بچگانه: سؤالات زیادی می‌پرسند، می‌خواهند از هر چیزی سر در بیاورند. همچون کودکان از خودشان لذت می‌برند، همیشه و در هر جا زمان خوشی دارند، از چیزها متعجب می‌شوند، تجربه می‌کنند، اشتباه می‌کنند، آسیب می‌بینند و می‌خندند. از خود می‌پرسند: «الان چه تفاوتی دارد؟ اگر این کار را انجام دهم چه می‌شود؟ چه کسی می‌تواند به سؤال من پاسخ دهد؟ چه چیز سرگرم‌کننده‌ای در این وجود دارد؟»

آیا شما چنین ویژگی‌هایی را در شرایط دشوار تجربه کرده‌اید؟ اگر چنین تجربه‌ای داشته‌اید آن را شرح دهید؟

لمات کلیدی: مهارت تاب آوری و تحمل سختی 

……

 

به‌طور مداوم از تجارب خود می‌آموزند: تجارب جدید و غیرمنتظره را سریعاً درونی‌سازی می‌کنند و تغییر یافتن به‌وسیله آن‌ها را تسهیل می‌کنند. از خود می‌پرسند: «نکته جدید یا درس آن چیست؟ چه سرنخ‌هایی اولیه‌ای وجود داشته که من آن‌ها را از نظر انداخته‌ام؟ دفعه بعد اگر اتفاق بیفتد من …»

آیا شما چنین ویژگی‌هایی را در شرایط دشوار تجربه کرده‌اید؟ اگر چنین تجربه‌ای داشته‌اید آن را شرح دهید؟

….

 

سریعاً خود را سازگار می‌کنند: به لحاظ هیجانی و ذهنی بسیار منعطف هستند. با ویژگی‌های شخصیتی متناقض راحت هستند. می‌توانند قوی و لطیف، حساس و سخت، منطقی و شهودی، آرام و هیجانی، جدی و بازیگوش… باشند، هرچه بیشتر بهتر می‌توانند به طرق منفی‌ای برای رسیدن به پیامدهای مثبت بیاندیشند. برای مثال از خود می‌پرسند: «چه چیزی اشتباه خواهد بود؟ بنابراین از آن می‌توان اجتناب کرد؟»

….

 

آیا شما چنین ویژگی‌هایی را در شرایط دشوار تجربه کرده‌اید؟ اگر چنین تجربه‌ای داشته‌اید آن را شرح دهید؟

….

 

مهارت تاب آوری

 

عزت نفس و اعتماد به نفس محکمی دارند: عزت نفس یعنی اینکه شما چه احساسی در مورد خودتان دارید. این احساس (عزت نفس) تعیین می‌کند که شما تا چه اندازه از اشتباهاتی که برایتان رخ می‌دهد یاد می‌گیرید. این احساس به شما اجازه می‌دهد که تأیید و تحسین دریافت کنید و به عنوان سپری بر علیه عبارت‌های آسیب‌زا در هنگام دریافت انتقادات سازنده عمل می‌کند. «من خودم را دوست دارم و تحسین می‌کنم»

آیا شما چنین ویژگی‌هایی را در شرایط دشوار تجربه کرده‌اید؟ اگر چنین تجربه‌ای داشته‌اید آن را شرح دهید؟

….

 

اعتماد به نفس، اعتبار شما در مورد خودتان است: این احساس به شما اجازه می‌دهد تا

 

 

پیش از اینکه منتظر تأیید یا اطمینان دیگران باشید ریسک کنید. شما انتظار دارید که موقعیت‌های را جدید به‌خاطر موفقیت‌هایی که در گذشته داشته‌اید به‌خوبی کنترل کنید. «این‌ها توانایی‌های قابل اعتماد من هستند…»

آیا شما چنین ویژگی‌هایی را در شرایط دشوار تجربه کرده‌اید؟ اگر چنین تجربه‌ای داشته‌اید آن را شرح دهید؟

……

 

رابطه دوستانه یا عاشقانه خوبی دارند: پژوهش‌ها نشان می‌دهند که مردم در شرایط کاری دشوار و تخریب‌کننده، اگر رابطه دوستانه یا خانواده دوست‌داشتنی داشته باشند مقابله بیشتری در مقابل استرس دارند و احتمال مریضی کمتری می‌رود. افراد تنها و منزوی بیشتر مستعد شرایط آشفته هستند. صحبت کردن با دوستان و خانواده از اثر مشکلات می‌کاهد و موجب افزایش احساس ارزشمندی خود و اعتماد به نفس می‌شود.

آیا شما چنین ویژگی‌هایی را در شرایط دشوار تجربه کرده‌اید؟ اگر چنین تجربه‌ای داشته‌اید آن را شرح دهید؟

…..

 

احساسات خود را صادقانه بیان می‌کنند: افراد تاب‌آور می‌توانند خشم، عشق، تنفر، تحسین، غم و طیف وسیعی از هیجانات انسانی را به شکل صادقانه و باز تجربه ابراز نمایند. همچنین می‌توانند در شرایطی که لازم باشد احساسات خود را به شکل آگاهانه فرونشانی کنند.

آیا شما چنین ویژگی‌هایی را در شرایط دشوار تجربه کرده‌اید؟ اگر چنین تجربه‌ای داشته‌اید آن را شرح دهید؟

….

 

انتظار دارند که کارها خوب پیش برود: آن‌ها خوش‌بینی عمیقی دارند که به وسیله ارزش‌ها و استانداردهای درونی هدایت می‌شوند همچنین تحمل زیاد در مقابل شرایط مبهم و نامشخص دارند. بدون یک نسخه از پیش تعیین شده می‌توانند کار کنند. سعی می‌کنند در پیشبرد اهداف و کنترل شرایط سخت جوانب مختلف امر را در نظر داشته باشند و ثبات را در بحران و آشفتگی به ارمغان می‌آورند. از خود می‌پرسند: «چگونه می‌توانم با آن تعامل کنم که کارها به نفع همه ما پیش برود؟»

آیا شما چنین ویژگی‌هایی را در شرایط دشوار تجربه کرده‌اید؟ اگر چنین تجربه‌ای داشته‌اید آن را شرح دهید؟

…….

 

با دیگران همدلی نشان می‌دهند: می‌توانند دنیا را از دید دیگران ببینند حتی اگر مخالف نظر آن‌ها باشد. از خود می‌پرسند: «دیگران چگونه فکر و احساس می‌کنند؟ از دید آن‌ها این مسئله چگونه به نظر می‌رسد؟ آن‌ها مرا چطور می‌بینند؟ چه چیزی باعث شده که این‌گونه فکر، احساس و رفتار کنند؟»

آیا شما چنین ویژگی‌هایی را در شرایط دشوار تجربه کرده‌اید؟ اگر چنین تجربه‌ای داشته‌اید آن را شرح دهید؟

….

مهارت تاب آوری

 

از شهود و حدس خلاق خود استفاده می‌کنند: درک زیر آستانه‌ای و شهود را به عنوان منابعی مفید از اطلاعات قبول دارند. از خود می‌پرسند «بدنم (احساسم) به من چه می‌گوید؟ آیا رؤیاها معنایی دارند؟ چرا به آنچه به من گفته می‌شود، اعتقاد ندارم؟ اگر این کار را انجام دهم چه می‌شود؟»

آیا شما چنین ویژگی‌هایی را در شرایط دشوار تجربه کرده‌اید؟ اگر چنین تجربه‌ای داشته‌اید آن را شرح دهید؟

از خود به‌خوبی دفاع می‌کنند: مقاومت می‌کنند، شکست و ناکامی را جبران می‌کنند، به راحتی گول نمی‌خورند، اگر لازم باشد خود را کنار می‌کشند تا در امان باشند و از تدابیر دیگر استفاده می‌کنند. دوستان، منابع و حمایت را می‌یابند و کمک می‌خواهند.

آیا شما چنین ویژگی‌هایی را در شرایط دشوار تجربه کرده‌اید؟ اگر چنین تجربه‌ای داشته‌اید آن را شرح دهید؟

……

 

توانایی و استعدادی برای کشف مفید از طریق شانس دارند: در مدرسه زندگی درس‌هایی را یاد گرفته‌اند که برای آن‌ها مانند پادزهر در موقعیت‌های دشوار عمل می‌کنند. آن‌ها می‌توانند موقعیت‌هایی را که برای دیگران به لحاظ عاطفی تخریب‌کننده و مسموم‌کننده است را به موقعیت‌هایی تبدیل کنند که به لحاظ عاطفی برای آن‌ها پرورش‌دهنده و تغذیه‌کننده است. زیرا که آن‌ها درس‌های خوبی از تجارب سخت خود می‌گیرند. بدشانسی را تبدیل به خوش‌شانسی می‌کنند و توانمندی را از گرفتاری و سختی به‌دست می‌آورند. یکی از نشانه‌های استثنایی سلامت روانی این است که وقتی شخصی در مورد تجربه‌ای سخت صحبت می‌کند بگوید: «اصلاً دوست ندارم دوباره چنین تجربه‌ای داشته باشم، اما این تجربه یکی از بهترین اتفاقاتی است که برای من رخ داده است».

آیا شما چنین ویژگی‌هایی را در شرایط دشوار تجربه کرده‌اید؟ اگر چنین تجربه‌ای داشته‌اید آن را شرح دهید؟

….

 

در هر دهه از زندگی بهتر و بهتر می‌شوند: افراد تاب‌آور به‌شکل روزافزونی در زندگی شایستگی، تاب‌آوری، ثبات و آزادی بیشتری را تجربه می‌کنند و از زندگی بیشتر و بیشتر لذت می‌برند. به‌طور کلی می‌توان گفت که کیفیت زندگی چنین افرادی روندی صعودی و پیشرونده دارد. آن‌ها از خود می‌پرسند که: آیا امروز بهتر از گذشته می‌توانم با مشکلات زندگی کنار بیایم؟

آیا شما چنین ویژگی‌هایی را در شرایط دشوار تجربه کرده‌اید؟ اگر چنین تجربه‌ای داشته‌اید آن را شرح دهید؟

……

 

مهارت تاب آوری از ضروریات زندگی در دنیای کنونی است.

مشکلات و فشارهای ناشی از محیط کار، زندگی شخصی، تغییرات سریع اجتماعی و بلایای غیرمترقبه، همه و همه از جمله مسائلی هستند که فشارهای زیادی را بر افراد می‌آورند.

افراد بسیار تاب‌آور می‌توانند پس از یک ضربه در مدت زمان کوتاهی به شرایط اولیه خود برگردند و زندگی روزمره را از سر بگیرند. آن‌ها افرادی انعطاف‌پذیر، تیز و خلاق هستند که می‌توانند سریعاً خود را با شرایط سازگار کنند، می‌دانند چگونه با مشکلات رویارو و بر آن‌ها غالب شوند و در نتیجه از تجارب زندگی خود درس‌های زیادی می‌آموزند.

اگر بخواهیم یک مثال بسیار ساده و ملموس از تاب‌آوری بیاوریم شاید بهتر باشد به ساختمان‌های بسیار انعطاف‌پذیری که امروز در بعضی کشورهای پیشرفته دنیا ساخته می‌شوند اشاره کنیم. برای مثال گفته شده است که در کشور ژاپن به دلیل قرار گرفتن بر روی کمربند زمین‌لرزه، ساختمان‌هایی ساخته شده‌اند که تا ۳۰ درجه می‌توانند خم شوند.

هر فردی با پتانسیلی برای رشد و پرورش تاب‌آوری به دنیا می‌آید. پنج سطح تاب‌آوری عبارتند از:

۱. حفظ ثبات هیجانی، سلامت و بهزیستی

۲. تمرکز بر بیرون: مهارت‌های حل مسئله خوب

۳. تمرکز بر درون: خود درونی قوی

۴. مهارت‌های تاب ‌آوری خوب

۵. استعداد خوشبختی

سطح اول برای حفظ و نگهداری سلامتی و انرژی ضروری است.

سطح دوم بر چالش‌های که باید با آن‌ها کنار بیاییم متمرکز است، یافته‌های پژوهشی نشان داده‌اند که مهارت‌های مقابله‌ای مسئله‌محور بهتر از مهارت‌های مقابله‌ای هیجان‌محور به تاب‌آوری منجر می‌شوند.

سطح سوم بر ریشه‌های درونی تاب‌آوری، یعنی عزت نفس قوی، اعتماد به نفس بالا و خودپنداره مثبت متمرکز است.

سطح چهارم شامل نگرش‌ها و مهارت‌هایی می‌شود که در افرادی که مهارت تاب آوری بالایی دارد یافت.

سطح پنجم به بالاترین سطح تاب‌آوری ممکن بر می‌گردد. توانایی تبدیل بدشانسی‌ها به خوش‌شانسی و خوش اقبالی همان چیزی است که استعداد برای خوشبختی گفته می‌شود.

زمانی که شما با بدبختی‌ها و مصیبت‌ها مواجه می‌شوید بهتر است به‌خاطر داشته باشید که:

ذهن و عادت‌های شما می‌تواند برای شما موانع یا پل‌هایی را برای رسیدن به آینده‌ای بهتر خلق کند.

انعطاف‌پذیری آموخته نمی‌شود، اما می‌توان آن را یاد گرفت. یعنی از طریق کار کردن بر روی ترکیب منحصر به فرد توانایی‌های درونی شما حاصل می‌شود و مهارت تاب آوری خود را تقویت کند.

تلاش و تقلا برای برگشت به شرایط اولیه و بهبودی پس از بدبختی‌ها و مصیبت‌ها می‌تواند منجر به توسعه و پرورش توانمندی‌هایی گردد که شما فکر نمی‌کنید امکان‌پذیر باشد.

در پایان لازم است که یادآوری کنیم که مهارت تاب آوری یک پدیده ذاتی نیست بلکه از طریق تمرین، آموزش، یادگیری و تجربه حاصل می‌شود. پس اگر فکر می‌کنید که تاب‌آوری کمی دارید می‌توانید آن را تقویت کنید و اگر تاب‌آوری خوبی دارید بهتر است که بدانید برای اینکه بتوانید در همین سطح بمانید یا آن را افزایش دهید نیاز به تقویت و تداوم دارد.

 

کلمات کلیدی:

تاب ‌آوری چیست؟ مهارت تاب آوری و تحمل سختی  | پرسشنامه مهارت تاب آوری |

مطالب مرتبط

نظرات کاربران ۰

خرید حضوری تتر